“𝐃𝐎𝐒𝐉𝐀 𝐄 𝐇𝐀𝐏𝐔𝐑” 𝐞 𝐗𝐡𝐚𝐡𝐢𝐭 𝐓𝐨𝐩𝐭𝐚𝐧𝐢𝘁 𝐝𝐡𝐞 𝐀𝐛𝐝𝐲𝐥 𝐊𝐞̈𝐥𝐥𝐞𝐳𝐢𝐭
– 𝑃𝑟𝑜𝑓.𝐴𝑠𝑜𝑐.𝐷𝑟. 𝐺𝑗𝑜𝑛 𝐵𝑜𝑟𝑖𝑐̧𝑖 𝑖 𝐼𝑛𝑠𝑡𝑖𝑡𝑢𝑡𝑖𝑡 𝑡𝑒̈ 𝐻𝑖𝑠𝑡𝑜𝑟𝑖𝑠𝑒̈, 𝑛𝑒̈ 𝑙𝑖𝑔𝑗𝑒̈𝑟𝑎𝑡𝑒̈𝑛 𝑚𝑒 𝑡𝑖𝑡𝑢𝑙𝑙: “𝑇𝑒̈ 𝑠𝑎𝑘𝑟𝑖𝑓𝑖𝑘𝑢𝑎𝑟𝑖𝑡- 𝐴𝑛𝑎𝑙𝑖𝑧𝑒̈ 𝑒 𝑑𝑜𝑠𝑗𝑒𝑣𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑋ℎ𝑎ℎ𝑖𝑡 𝑇𝑜𝑝𝑡𝑎𝑛𝑖 𝑑ℎ𝑒 𝐴𝑏𝑑𝑦𝑙 𝐾𝑒̈𝑙𝑙𝑒𝑧𝑖”, 𝑛𝑒̈ 𝑘𝑢𝑎𝑑𝑒̈𝑟 𝑡𝑒̈ 𝑝𝑟𝑜𝑗𝑒𝑘𝑡𝑖𝑡 “𝑇𝑖𝑟𝑎𝑛𝑎 𝑛𝑒̈ 𝑠𝑦𝑡𝑒̈ 𝑒 𝑆𝑖𝑔𝑢𝑟𝑖𝑚𝑖𝑡.”
📍Tiranë,16.11.2023-Në kuadër të projektit👀 “Tirana në sytë e Sigurimit të Shtetit” me fokus hedhjen dritë mbi historinë gjysmëshekullore të Tiranës kryeqytet në diktaturë, Autoriteti për Informimin mbi Dokumentet e ish-Sigurimit, organizoi aktivitetin 🗂“𝐷𝑂𝑆𝐽𝐴 𝐸 𝐻𝐴𝑃𝑈𝑅- 𝐴𝑛𝑎𝑙𝑖𝑧𝑎 𝑒 𝑑𝑜𝑠𝑗𝑒𝑣𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑋ℎ𝑎ℎ𝑖𝑡 𝑇𝑜𝑝𝑡𝑎𝑛𝑖 𝑑ℎ𝑒 𝐴𝑏𝑑𝑦𝑙 𝐾𝑒̈𝑙𝑙𝑒𝑧𝑖”, me ligjëratë nga 𝗣𝗿𝗼𝗳.𝗔𝘀𝗼𝗰. 𝗗𝗿. 𝗚𝗷𝗼𝗻 𝗕𝗼𝗿𝗶𝗰̧𝗶, Instituti i Historisë me pjesëmarrjen e gjerë të komunitetit, historianëve, studiuesve dhe institucioneve publike.
‼️Ligjërata e studiuesit ka në qendër analizën e dosjeve së Xhahit Toptanit dhe Abdyll Këllezit- ku trajtohen çështje të arrestimit, akuzave, hetuesisë, më pas pushkatimit dhe persekutimit të familjarëve. Studiuesi i konsideron dy figurat nё dukje antagoniste me njёra –tjetrёn, por me fat të përbashkët. Xhahit Toptani, i biri i patriotit tё madh Abdi Toptani, firmёtar i Pavarёsisё sё Shqipёrisё mё 28 nёntor 1912, dhe i dyti, Abdyl Kёllezi, anёtar i PPSH-sё.
Tё dy vijnë nga familje tiranase, nga familje tregtare dhe tё dёnuar nga regjimi komunist. Bashkë me analizën e dosjes, vijnë edhe zërat e trashëgimtarëve të tyre, të cilët u internuan dhe u përndoqën duke kaluar një jetë nën terror.
🗂𝐃𝐎𝐒𝐉𝐀 𝐄 𝐇𝐀𝐏𝐔𝐑, është një aktivitet periodik ku Autoritetit synon të përfshijë studiues, kërkues shkencorë dhe individë, për të hapur me iniciativë dosje të figurave, ende të panjohura, që u survejuan gjatë regjimit komunist. Kjo qasje në studim do të shtrihet në katër dimesione: 𝗦𝗵𝘁𝘆𝗽𝗷𝗲, 𝗤𝗲̈𝗻𝗱𝗿𝗲𝘀𝗲̈, 𝗦𝗼𝗹𝗶𝗱𝗮𝗿𝗶𝘁𝗲𝘁 𝗱𝗵𝗲 𝗠𝗯𝗶𝗷𝗲𝘁𝗲𝘀𝗲̈.
🗣𝗞𝗿𝘆𝗲𝘁𝗮𝗿𝗷𝗮 𝗲 𝗔𝘂𝘁𝗼𝗿𝗶𝘁𝗲𝘁𝗶𝘁, 𝗗𝗿. 𝗚𝗲𝗻𝘁𝗶𝗮𝗻𝗮 𝗦𝘂𝗹𝗮, tha se: “𝐷𝑖𝑎𝑙𝑜𝑔𝑢 𝑝𝑒̈𝑟 𝑇𝑖𝑟𝑎𝑛𝑒̈𝑛 𝑠𝑦𝑛𝑜𝑛 𝑡𝑒̈ 𝑠ℎ𝑘𝑜𝑗𝑒̈ 𝑑𝑟𝑒𝑗𝑡 𝑠𝑒̈ 𝑣𝑒̈𝑟𝑡𝑒𝑡𝑒̈𝑠 𝑛𝑑𝑎𝑗 𝑠𝑜𝑡 ℎ𝑎𝑝𝑖𝑚 𝑠𝑖𝑝𝑎𝑟𝑖𝑛 𝑒 𝑘𝑜𝑙𝑎𝑛𝑒̈𝑠 “𝐷𝑜𝑠𝑗𝑎 𝑒 ℎ𝑎𝑝𝑢𝑟”. 𝐷𝑜𝑠𝑗𝑎 𝑒 ℎ𝑎𝑝𝑢𝑟 𝑑𝑜 𝑡𝑒̈ 𝑗𝑒𝑡𝑒̈ 𝑛𝑗𝑒̈ 𝑎𝑘𝑡𝑖𝑣𝑖𝑡𝑒𝑡 𝑝𝑒𝑟𝑖𝑜𝑑𝑖𝑘 𝑖 𝑠ℎ𝑝𝑒𝑠ℎ𝑡𝑒̈ 𝑞𝑒̈ 𝑑𝑜 𝑡𝑒̈ 𝑎𝑘𝑡𝑖𝑣𝑖𝑧𝑜ℎ𝑒𝑡 𝑛𝑔𝑎 𝐴𝑢𝑡𝑜𝑟𝑖𝑡𝑒𝑡𝑖 𝑚𝑒 𝑘𝑒̈𝑟𝑘𝑒𝑠𝑒̈ 𝑡𝑒̈ 𝑓𝑎𝑚𝑖𝑙𝑗𝑎𝑟𝑒̈𝑣𝑒, 𝑝𝑒𝑟𝑠𝑜𝑛𝑎𝑣𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑝𝑟𝑒𝑘𝑢𝑟 𝑑𝑖𝑟𝑒𝑘𝑡 𝑛𝑔𝑎 𝑠𝑖𝑔𝑢𝑟𝑖𝑚𝑖 𝑖 𝑠ℎ𝑡𝑒𝑡𝑖𝑡 𝑜𝑠𝑒 𝑚𝑒 𝑘𝑒̈𝑟𝑘𝑒𝑠𝑒̈ 𝑡𝑒̈ 𝑠𝑡𝑢𝑑𝑖𝑢𝑒𝑠𝑣𝑒.
𝑆𝑜𝑡 𝑚𝑎𝑟𝑟𝑖𝑚 𝑛𝑒̈ 𝑎𝑛𝑎𝑙𝑖𝑧𝑒̈ 𝑑𝑦 𝑓𝑖𝑔𝑢𝑟𝑎 𝑡𝑒̈ 𝑟𝑒̈𝑛𝑑𝑒̈𝑠𝑖𝑠ℎ𝑚𝑒 𝑛𝑒̈ 𝑗𝑒𝑡𝑒̈𝑛 𝑒 𝑘𝑟𝑦𝑒𝑞𝑦𝑡𝑒𝑡𝑖𝑡. 𝑋ℎ𝑎ℎ𝑖𝑡 𝑇𝑜𝑝𝑡𝑎𝑛𝑖 𝑑ℎ𝑒 𝐴𝑏𝑑𝑦𝑙 𝐾𝑒̈𝑙𝑙𝑒𝑧𝑖 , 𝑣𝑖𝑗𝑛𝑒̈ 𝑡𝑒̈ 𝑓𝑎𝑚𝑖𝑙𝑗𝑒 𝑒 𝑚𝑎𝑑ℎ𝑎 𝑡𝑒̈ 𝑘𝑟𝑦𝑒𝑞𝑦𝑡𝑒𝑡𝑖𝑡, 𝑡𝑒̈ 𝑠ℎ𝑘𝑜𝑙𝑙𝑢𝑎𝑟 𝑛𝑒̈ 𝑝𝑒𝑟𝑒̈𝑛𝑑𝑖𝑚, 𝑛𝑗𝑒𝑟𝑒̈𝑧 𝑡𝑒̈ 𝑛𝑑𝑟𝑦𝑠ℎ𝑒̈𝑚 𝑝𝑜𝑙𝑖𝑡𝑖𝑘𝑖𝑠ℎ𝑡, 𝑝𝑜𝑟 𝑚𝑒 𝑓𝑎𝑡𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑛𝑗𝑒̈𝑗𝑡𝑎.
𝘈𝘶𝘵𝘰𝘳𝘪𝘵𝘦𝘵𝘪 𝘪 𝘋𝘰𝘴𝘫𝘦𝘷𝘦, 𝘬𝘦̈𝘳𝘬𝘪𝘮𝘪𝘯 𝘴𝘩𝘬𝘦𝘯𝘤𝘰𝘳 𝘦 𝘴𝘩𝘦𝘩 𝘯𝘦̈ 𝘬𝘢𝘵𝘦̈𝘳 𝘥𝘪𝘮𝘦𝘯𝘴𝘪𝘰𝘯𝘦: 𝐒𝐡𝐭𝐲𝐩𝐣𝐞, 𝐐𝐞̈𝐧𝐝𝐫𝐞𝐬𝐞̈, 𝐒𝐨𝐥𝐢𝐝𝐚𝐫𝐢𝐭𝐞𝐭 𝐝𝐡𝐞 𝐌𝐛𝐢𝐣𝐞𝐭𝐞𝐬𝐞̈.
𝐷𝑖𝑚𝑒𝑛𝑠𝑖𝑜𝑛𝑖 𝑖 𝐬𝐡𝐭𝐲𝐩𝐣𝐞𝐬, 𝑑ℎ𝑒 𝑘𝑒̈𝑡𝑢 𝑑𝑜 𝑝𝑒̈𝑟𝑓𝑠ℎ𝑖ℎ𝑒𝑡 𝑓𝑎𝑘𝑡𝑖 𝑠𝑒 𝑠𝑖 𝑜𝑟𝑔𝑎𝑛𝑖𝑧𝑜ℎ𝑒𝑗 𝑠ℎ𝑡𝑦𝑝𝑗𝑎 𝑒 𝑝𝑜𝑙𝑖𝑐𝑖𝑠𝑒̈ 𝑝𝑜𝑙𝑖𝑡𝑖𝑘𝑒. 𝐼𝑠ℎ-𝑆𝑖𝑔𝑢𝑟𝑖𝑚𝑖𝑛 𝑒 𝑆ℎ𝑡𝑒𝑡𝑖𝑡 𝑘𝑎 𝑢𝑠ℎ𝑡𝑟𝑢𝑎r 𝑠ℎ𝑡𝑦𝑝𝑗𝑒 𝑚𝑒 𝑝𝑎𝑠𝑜𝑗𝑎 𝑡𝑟𝑎𝑔𝑗𝑖𝑘𝑒 𝑛𝑒̈ 𝑗𝑒𝑡𝑒̈𝑡 𝑒 𝑛𝑗𝑒𝑟𝑒̈𝑧𝑣𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑝𝑎𝑓𝑎𝑗𝑠ℎ𝑒̈𝑚. 𝑄𝑒̈𝑙𝑙𝑖𝑚𝑖 𝑖 𝐼𝑛𝑠𝑡𝑖𝑡𝑢𝑐𝑖𝑜𝑛𝑖𝑡 𝑡𝑜𝑛𝑒̈ 𝑒̈𝑠ℎ𝑡𝑒̈ 𝑞𝑒̈ 𝑝𝑎 𝑖 𝑛𝑗𝑜ℎ𝑢𝑟 𝑘𝑒̈𝑡𝑜 𝑑𝑒̈𝑚𝑒, 𝑝𝑎 𝑖 𝑡𝑟𝑒𝑔𝑢𝑎𝑟 𝑘𝑒̈𝑡𝑜, 𝑝𝑎 𝑢 𝑝𝑎𝑗𝑡𝑢𝑎𝑟 𝑚𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑣𝑒̈𝑟𝑡𝑒𝑡𝑎𝑡 𝑛𝑢𝑘 𝑑𝑜 𝑡𝑒̈ 𝑛𝑑𝑜𝑑ℎ 𝑖𝑛𝑡𝑒𝑔𝑟𝑖𝑚𝑖 𝑠ℎ𝑜𝑞𝑒̈𝑟𝘰𝘳.
𝙌𝙚̈𝙣𝙙𝙧𝙚𝙨𝙖, 𝑒̈𝑠ℎ𝑡𝑒̈ 𝑛𝑗𝑒̈ 𝑡𝑗𝑒𝑡𝑒̈𝑟 𝑒𝑙𝑒𝑚𝑒𝑛𝑡 𝑞𝑒̈ 𝑑𝑢𝑎𝑚 𝑡𝑒̈ 𝑑𝑒̈𝑠ℎ𝑚𝑜𝑗𝑚𝑒̈. 𝑆ℎ𝑝𝑒𝑠ℎℎ𝑒𝑟𝑒̈ 𝑡ℎ𝑢ℎ𝑒𝑡 𝑠𝑒 𝑞𝑒 𝑎𝑞 𝑒 𝑓𝑜𝑟𝑡𝑒̈ 𝑠ℎ𝑡𝑦𝑝𝑗𝑎, 𝑎𝑞 𝑡𝑟𝑎𝑔𝑗𝑖𝑘𝑒 𝑠𝑎 𝑛𝑗𝑒𝑟𝑒̈𝑧𝑖𝑡 𝑛𝑢𝑘 𝑟𝑒𝑧𝑖𝑠𝑡𝑢𝑎𝑛. 𝑁𝑒̈ 22 𝑚𝑖𝑙𝑖𝑜𝑛 𝑓𝑎𝑞𝑒 𝑑𝑜𝑘𝑢𝑚𝑒𝑛𝑡𝑎𝑟𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑎𝑟𝑘𝑖𝑣𝑖𝑡 𝑗𝑎𝑛𝑒̈ 𝑗𝑒𝑡𝑒̈𝑡 𝑒 𝑛𝑗𝑒𝑟𝑒̈𝑧𝑣𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑐𝑖𝑙𝑒̈𝑡 𝑚𝑒𝑛𝑑𝑢𝑎𝑛 𝑛𝑑𝑟𝑦𝑠ℎ𝑒, 𝑣𝑒𝑝𝑟𝑢𝑎𝑛 𝑛𝑑𝑟𝑦𝑠ℎ𝑒, 𝑖𝑠ℎ𝑖𝑛 𝑛𝑑𝑟𝑦𝑠ℎ𝑒. 𝐸𝑑ℎ𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑒𝑘𝑧𝑖𝑠𝑡𝑜𝑠ℎ 𝑠𝑖 𝑣𝑒𝑡𝑣𝑒𝑡𝑗𝑎 𝑒̈𝑠ℎ𝑡𝑒̈ 𝑛𝑗𝑒̈ 𝑎𝑘𝑡 𝑞𝑒̈𝑛𝑑𝑟𝑒𝑠𝑒. 𝐸𝑑ℎ𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑡ℎ𝑢𝑎𝑠ℎ 𝑛𝑗𝑒̈ 𝑓𝑗𝑎𝑙𝑒̈, 𝑡𝑒̈ 𝑟𝑒𝑎𝑔𝑜𝑠ℎ 𝑚𝑒 𝑛𝑗𝑒̈ 𝑙𝑒𝑡𝑒̈𝑟, 𝑡𝑒̈ 𝑙𝑒̈𝑠ℎ 𝑛𝑗𝑒̈ 𝑑𝑒̈𝑠ℎ𝑚𝑖, 𝑡𝑒̈ 𝑠𝑖𝑙𝑙𝑒𝑠ℎ 𝑠𝑖 𝑛𝑗𝑒𝑟𝑖 𝑒̈𝑠ℎ𝑡𝑒̈ 𝑛𝑗𝑒̈ 𝑎𝑘𝑡 𝑞𝑒̈𝑛𝑑𝑟𝑒𝑠𝑒.
𝑃𝑒̈𝑟 𝐬𝐨𝐥𝐢𝐝𝐚𝐫𝐢𝐭𝐞𝐭𝐢𝐧 𝑛𝑒 𝑘𝑒𝑚𝑖 𝑠𝑒̈𝑟𝑖𝑠ℎ 𝑐̧𝑓𝑎𝑟𝑒̈ 𝑡𝑒̈ 𝑡ℎ𝑒𝑚𝑖. 𝑆𝑖𝑠𝑡𝑒𝑚𝑖 𝑢 𝑝𝑒̈𝑟𝑝𝑜𝑞 𝑡’𝑖 𝑛𝑑𝑎𝑗𝑒̈ 𝑛𝑗𝑒𝑟𝑒̈𝑧𝑖𝑡, 𝑢 𝑝𝑒̈𝑟𝑝𝑜𝑞 𝑡𝑒̈ ℎ𝑦𝑗𝑒̈ 𝑛𝑒̈ 𝑞𝑒𝑙𝑖𝑧𝑒̈, 𝑢 𝑝𝑒̈𝑟𝑝𝑜𝑞 𝑡’𝑖 𝑘𝑡ℎ𝑒𝑗𝑒 𝑘𝑢𝑛𝑑𝑟𝑎, 𝑝𝑜𝑟 𝑛𝑒̈ 𝑒𝑑ℎ𝑒 𝑛𝑒̈ 𝑎𝑡𝑒̈ 𝑘𝑜ℎ𝑒̈ 𝑘𝑎 𝑝𝑎𝑠𝑢𝑟 𝑛𝑗𝑒𝑟𝑒̈𝑧 𝑞𝑒̈ 𝑒 𝑔𝑗𝑒𝑡𝑒̈𝑛 𝑚𝑒̈𝑛𝑦𝑟𝑒̈𝑛 𝑠𝑒 𝑠𝑖 𝑡𝑒̈ 𝑝𝑒̈𝑟𝑐𝑗𝑒𝑙𝑙𝑖𝑛 𝑚𝑒𝑠𝑎𝑧ℎ𝑒 𝑛𝑗𝑒𝑟𝑒̈𝑧𝑜𝑟𝑒, 𝑘𝑜𝑚𝑠ℎ𝑖𝑢𝑡, 𝑓𝑎𝑚𝑖𝑙𝑗𝑎𝑟𝑖𝑡, 𝑓𝑒̈𝑚𝑖𝑗𝑒̈𝑠 𝑑ℎ𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑔𝑗𝑖𝑡ℎ𝑎 𝑘𝑒̈𝑡𝑜 𝑑𝑢ℎ𝑒𝑛 𝑏𝑒̈𝑟𝑒̈ 𝑡𝑒̈ 𝑛𝑗𝑜ℎ𝑢𝑟𝑎.
𝐷ℎ𝑒 𝑎𝑗𝑜 𝑞𝑒̈ 𝑒̈𝑠ℎ𝑡𝑒̈ 𝑚𝑒̈ 𝑒 𝑟𝑒̈𝑛𝑑𝑒̈𝑠𝑖𝑠ℎ𝑚𝑒 𝙢𝙗𝙞𝙟𝙚𝙩𝙚𝙨𝙖. 𝑉𝑒̈𝑟𝑡𝑒𝑡 𝑛𝑒̈ 50 𝑣𝑗𝑒𝑡, 𝑠𝑖𝑠𝑡𝑒𝑚𝑖 𝑝𝑜𝑙𝑖𝑡𝑖𝑘 𝑑ℎ𝑒 𝑠ℎ𝑡𝑒𝑡𝑒̈𝑟𝑜𝑟 𝑏𝑒̈𝑟𝑖 𝑎𝑡𝑒̈ 𝑐̧𝑘𝑎 𝑡𝑎𝑠ℎ𝑚𝑒̈ 𝑑𝑖ℎ𝑒𝑡 𝑑ℎ𝑒 𝑝𝑒̈𝑟 𝑡𝑒̈ 𝑐𝑖𝑙𝑒̈𝑛 𝑓𝑙𝑎𝑠𝑖𝑚 𝑚𝑒 𝑝𝑢𝑛𝑒̈𝑛 𝑡𝑜𝑛𝑒̈ 𝑐̧𝑑𝑜 𝑑𝑖𝑡𝑒̈. 𝐴𝑡𝑎 𝑞𝑒̈ 𝑣𝑑𝑖𝑞𝑒̈𝑛 𝑙𝑎𝑛𝑒̈ 𝑚𝑏𝑟𝑎𝑝𝑎 𝑘𝑢𝑗𝑡𝑖𝑚𝑖𝑛 𝑒 𝑚𝑖𝑟𝑒̈, 𝑙𝑎𝑛𝑒̈ 𝑚𝑏𝑟𝑎𝑝𝑎 𝑓𝑎𝑚𝑖𝑙𝑗𝑎𝑟𝑒̈, 𝑙𝑎𝑛𝑒̈ 𝑚𝑏𝑟𝑎𝑝𝑎 𝑠ℎ𝑒𝑚𝑏𝑢𝑗. 𝐸𝑑ℎ𝑒 𝑛𝑒 𝑠ℎ𝑝𝑒𝑠ℎ 𝑒 𝑡ℎ𝑒𝑚𝑖 𝑞𝑒̈ 𝑛𝑒̈ 𝑡𝑒𝑟𝑟𝑖𝑛 𝑒 𝑛𝑎𝑡𝑒̈𝑠 𝑗𝑎𝑛𝑒̈ 𝑎𝑡𝑎 𝑞𝑒̈ 𝑛𝑎 𝑛𝑑𝑟𝑖𝑐̧𝑜𝑗𝑛𝑒̈ 𝑟𝑟𝑢𝑔𝑒̈𝑛, 𝑠𝑖 𝑦𝑗𝑒𝑡, 𝑚𝑒 𝑗𝑒𝑡𝑒̈𝑛 𝑒 𝑡𝑦𝑟𝑒 𝑑ℎ𝑒 𝑛𝑎 𝑖𝑛𝑠𝑝𝑖𝑟𝑜𝑗𝑛𝑒̈ 𝑝𝑒̈𝑟 𝑣𝑒𝑝𝑟𝑎 𝑡𝑒̈ 𝑚𝑖𝑟𝑎.”
🗣𝐊𝐫𝐲𝐞𝐭𝐚𝐫𝐢 𝐢 𝐒𝐡𝐨𝐪𝐚𝐭𝐞̈𝐬 “𝐓𝐢𝐫𝐚𝐧𝐚”, 𝐳. 𝐀𝐫𝐛𝐞𝐧 𝐓𝐚𝐟𝐚𝐣: “𝐾𝑒̈𝑡ё 𝑝𝑟𝑜𝑗𝑒𝑘𝑡 𝑛𝑒 𝑒 𝑛𝑖𝑠𝑒̈𝑚 𝑠ё 𝑏𝑎𝑠ℎ𝑘𝑢 𝑚𝑒 𝑖𝑛𝑠𝑡𝑖𝑡𝑢𝑐𝑖𝑜𝑛𝑒𝑡 𝑝𝑎𝑟𝑡𝑛𝑒𝑟𝑒 𝑛ё 𝑣𝑖𝑡𝑖𝑛 2021. 𝐼𝑠ℎ𝑡𝑒 𝑒 𝑝𝑟𝑖𝑡𝑠ℎ𝑚𝑒 𝑞ё 𝑘𝑦 𝑝𝑟𝑜𝑗𝑒𝑘𝑡 𝑑𝑜 𝑡ё ℎ𝑎𝑠𝑡𝑒 𝑒𝑑ℎ𝑒 𝑠𝑘𝑒𝑝𝑡𝑖𝑐𝑖𝑧𝑚𝑖𝑛 𝑒 𝑗𝑜 𝑝𝑎𝑘 𝑛𝑗𝑒𝑟𝑒̈𝑧𝑣𝑒, 𝑝𝑜𝑟 𝑗𝑎 𝑘𝑢 𝑗𝑒𝑚𝑖 𝑠𝑜𝑡 𝑝𝑒̈𝑟 𝑡ё 𝑝𝑟𝑒𝑧𝑎𝑛𝑡𝑢𝑎𝑟 𝑔𝑗𝑒𝑡𝑗𝑒𝑡 𝑒 𝑟𝑒𝑗𝑎 𝑠𝑖 𝑝𝑎𝑠𝑜𝑗ё 𝑒 ℎ𝑢𝑙𝑢𝑚𝑡𝑖𝑚𝑒𝑣𝑒 𝑛𝑔𝑎 𝑎𝑛𝑎 𝑒 ℎ𝑖𝑠𝑡𝑜𝑟𝑖𝑎𝑛𝑖𝑡 𝐺𝑗𝑜𝑛 𝐵𝑜𝑟𝑖𝑐̧𝑖. 𝐾𝑦 𝑠𝑡𝑢𝑑𝑖𝑚 𝑖 𝑏𝑒̈𝑛 𝑛𝑑𝑒𝑟 𝑞𝑦𝑡𝑒𝑡𝑖𝑡 𝑡𝑜𝑛𝑒̈, 𝑝ё𝑟 𝑡ё ℎ𝑒𝑑ℎ𝑢𝑟 𝑑𝑟𝑖𝑡ё 𝑛ё 𝑛𝑗𝑒̈𝑟𝑒̈𝑛 𝑝𝑟𝑒𝑗 𝑝𝑒𝑟𝑖𝑢𝑑ℎ𝑎𝑣𝑒 𝑚ё 𝑡ё 𝑒𝑟𝑟𝑒̈𝑡𝑎 𝑡ё ℎ𝑖𝑠𝑡𝑜𝑟𝑖𝑠𝑒̈ 𝑠ё 𝑇𝑖𝑟𝑎𝑛ё𝑠 𝑑ℎ𝑒 𝑡ё 𝑚𝑏𝑎𝑟ё 𝑆ℎ𝑞𝑖𝑝𝑒̈𝑟𝑖𝑠𝑒̈. 𝐸 𝑣𝑒̈𝑟𝑡𝑒𝑡𝑎 𝑑𝑢ℎ𝑒𝑡 𝑡𝑒̈ 𝑏𝑒̈ℎ𝑒𝑡 𝑒 𝑛𝑗𝑜ℎ𝑢𝑟 𝑝𝑒̈𝑟 𝑡𝑒̈ 𝑔𝑗𝑖𝑡ℎ𝑒̈ 𝑠ℎ𝑜𝑞𝑒̈𝑟𝑖𝑛𝑒̈, 𝑡𝑒̈ 𝑟𝑖𝑛𝑗𝑡𝑒̈, 𝑎𝑡𝑎 𝑞𝑒̈ 𝑘𝑎𝑛𝑒̈ 𝑧𝑔𝑗𝑒𝑑ℎ𝑢𝑟 𝑡𝑒̈ 𝑗𝑒𝑡𝑜𝑗𝑛𝑒̈ 𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑟𝑟𝑖𝑠𝑖𝑛 𝑓𝑒̈𝑚𝑖𝑗𝑒̈𝑡 𝑒 𝑣𝑒𝑡 𝑛𝑒̈ 𝑇𝑖𝑟𝑎𝑛𝑒̈.“
📝Nëpërmjet studimit e hulumtimit të dosjeve të ish-Sigurimit të Shtetit për ngjarje dhe figura të kryeqytetit të Tiranës, Autoriteti synon që bashkë me zbardhjen e historisë së të shkuarës të analizojë faktet historike që ndikuan në jetën e banorëve të kryeqytetit, të cilët edhe pse në kushtet e terrorit dhe dhunimit të të drejtave dhe lirive të njeriut nga pushteti, u përballën me dinjitet njerëzor me shtypjen.
👉Ligjërata e sotme e historianit Boriçi është vijim i një cikli ligjëratash që nisi me studimin “Tirana dhe fillimet e sistemit komunist nё Shqipëri”, ku trajtuan çështje si: “Tregtarët tiranas nёn presionin e regjimit komunist 1945; Gjendja politike nё Tiranë nё vitin 1946; Raport i detajuar mbi gjendjen politike në Tiranë; Përpjekjet e Sigurimit pёr tё eliminuar grupet e rezistencës tё arratisur nё zonën e Tiranёs pёr vitin 1949”.
🤝Aktiviteti u mbajt në bashkëpunim me Shoqatën “Tirana”, Institutin e Historisë dhe me mbështetjen e Bashkisë së Tiranës.
🖇Me rastin e nisjes së dialogut për Tiranën në 19 nëntor të vitit 2021 u çel ekspozita arkivore me materiale të cilat u hapën për herë të parë për qytetarët e Tiranës. Në këtë ekspozitë u shpalosën rreth 8200 fletë të dhjetëra dosjeve ORV të Sigurimit, që zbërthejnë psikologjinë e regjimit dhe të shtypjes në diktaturë.
❗️Dialogu për Tiranën është ftesë për reflektim, një mundësi që shoqëria, studiuesit dhe institucionet, duke përfshirë të rinjtë, të bashkëpunojnë për të shtuar burimet në ndërtimin e një narrative të re, mbështetur në gjenealogji, histori lokale, respekt ndaj viktimave dhe lehtësim të dhimbjes së tyre, po ashtu nderim të figurave historike dhe personaliteteve të kryeqytetit, të survejuar, përndjekur e të përbaltur nga diktatura.
@Gentiana Mara Sula @Gentiana Sula Faqja Zyrtare Instituti i Historisë – IH / Albanian Institute of History @Shoqata “Tirana”, Arben Tafaj Bashkia e Tiranës @Gjon Borici Gajda Toptani @Iljaz Këllezi Xhimi Begeja @Ruzhdi Keçi Adrian Kati Gjergj Marku Pranvera Kati Astrit Kurti @Hatixhe Kellezi @Saimir Maloku @Agron Sula @ Albano Mema @Erion Kusi @Tofik Dardha @Lela Kokona @Justina Borici Migena Demirxhi Ornela Elezi Dorian Zanaliu @Brunilda Cerraga Anton Dukagjini Ajkana Sandri Irma Caushi Bataj @Gerald Vjollca @Vilma Mirakaj @Armela Elezi @Gerla Kotka Adela Mance
